Vajina dış dudaklar genital bölgenin kıl folikülleri, yağ ve ter bezleri içeren iç dudakları çevreleyen kısmıdır. Alerji, enfeksiyonlar, kıl batması, kistler, sivilce benzeri şişlikler ve yağ doku büyümeleri bu bölgenin oldukça yaygın rastlanan rahatsızlıklarıdır.
Çoğu hastalık doktorun görmesi ve muayenesi ile teşhis edilebilirken bazen ultrason ve MR ile ileri görüntüleme yapmak gerekebilir. Bu yazımızda vajina dış dudakta sivilce benzeri şişlikler ve diğer bazı olası hastalıklardan bahsedeceğiz.
Vajina dış dudakta sivilce benzeri şişlik oluşmasının en sık nedeni folikülit dediğimiz kıl kökü iltihaplarıdır. Bu lezyonlar birkaç milimetreden 1,5 cm boyuta kadar olabilir. Kızarık ve ağrılıdır.
Folikülit vücudun her yerinde olabildiği gibi vajina dış dudaklarda da sık görülür. Kıl kökleri dışa doğru uzaması gerekirken bazen cilde doğru batık olarak uzar.
Genital bölgeye ağda yapmak, genital bölge traşı ya da iç çamaşırın sürtmesi gibi nedenlere bağlı kıl kökü batması ve iltihabı meydana gelebilir. Kıl kökü iltihaplarının çoğu küçüktür ve kendiliğinden geçer.
Kıl kökü iltihaplarının çoğu stafilokok denen bir bakteri tarafından meydana gelir. Tedavi edilmeyen leyonlar büyüyerek ciltte deformasyon ve tahribata yol açar.
Genital bölge temizliğine dikkat edilmesi, tüylerin makasla temizlenmesi, bol kıyafet giymek ve genital bölgeye sıcak su torbası uygulamak hem iltihap riskini azaltır hem de iyileşme sürecine katkı sağlar.
Yeni lezyon çıkmaması için genital bölgeye ağda yapılmaması, gerekirse lazer tedavisi ile kıl köklerinin zayıflatılıp yok edilmesi önerilir.
Kendiliğinden geçmeyen kıl kökü iltihaplarının tedavisinde doktor antibiyotik reçete edebilir. Eğer ciltte apseleşme varsa boşaltılarak drene edilmelidir. Bu lezyonlar genital bölgede derin izler bırakabilir.
Yağ bezeleri (lipom) genellikle sırt, bel bölgesi ve kafa derisi altında görülen iyi huylu cilt altı yağ doku büyümeleridir. Daha az oranda omuzlar, kol, bacaklar ve genital bölgede görülür.
Vajina dış dudaktaki yağ bezeleri yağ doku hücrelerinin lokalize bir alanda hacim artışı göstermesi ya da ince kapsüllü bir doku içinde sınırlı çoğalması sonucu oluşur.
Yağ bezeleri 5 mm’den 5-10 cm’ye kadar çok farklı boyutlarda olabilir. Tek ya da birden fazla sayıda bulunabilir.
Fizik muayenede yumuşak sınırlı cilt altı şişlik şeklinde bulgu verir. Ağrı ve rahatsızlık hissi vermediği sürece alınmasına gerek yoktur. Bazen estetik sorunlara yol açar. Yağ bezeleri fizik muayene, ultrason ve gereği halinde MR görüntüleme kullanarak kolaylıkla teşhis edilebilir.
Ağrı yapması, büyümesi, rahatsızlık oluşturması ya da estetik kaygılara neden olması durumunda cerrahi olarak çıkartılır.
Vajina dış dudakta görülen en sık kist türlerinden biri epidermoid kistlerdir. Bu kistler yağ kistleri ile karışabilir. Ancak içleri keratin denen bir materyal ile doludur.
Epidermoid kistler ciltten kabarık, bir yumru şeklinde ortaya çıkar. Bazılarında ortasında nokta şeklinde siyah bir açıklık bulunur. Boyutları genellikle 0.5-2.5 cm arasında değişir. Epidermoid kistler iyi huyludur.
Bir diğer keratin içeren kist türü ise pilar veya trikolemmal kistlerdir. Bunlar genellikle orta yaş kadınlarda saçlı deride görülür. Çok nadiren vajina dış dudakta da izlenebilir. Kistin patlaması sonucu ağrı olabilir.
Epidermoid ve pilar kistler genellikle belirti vermez. Ancak kist boyutunun artması, patlaması ya da enfekte olması durumunda ağrıyabilir. Bu durumda tedavi gerekir.
Vajina dış dudakta görülen kistlerin bir kısmı yağ bezi (sebase kist) kistleridir. Sebase kist ciltte sarı beyaz yumru şeklinde görülen yağ kistleridir. Yağ kistleri zararsızdır. Ancak enfekte olursa ağrı, şişlik ve kızarıklık yapabilir.
Yağ bezi kistleri tüm vücutta görülebildiği gibi vajina dış dudaklarında da olabilir. Yağ bezi kistleri özellikle saçlı ve tüylü alanlarda meydana gelir. Bazı kistler kendiliğinden kaybolurken bazıları büyüyebilir.
Op. Dr. Funda Yazıcı ErolKadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
Hafta Hafta Gebelik Takibi
Yumurtlama Hesaplama
Gebelik Hesaplama