Spiral (Rahim İçi Araç)

Spiral (Rahim İçi Araç)

Spiral gebelikten korunma amacı ile rahim içine yerleştirilen bir araçtır. Rahim içi araçlar (RIA) genellikle T şeklindedir. Spiral temelde 2 farklı şekilde üretilir. İlki bakır içeren rahim içi araçlar, ikincisi ise hormon içeren rahim içi araçlardır. Her iki şekildeki rahim içi aracın koruyuculuk süresi farklıdır. Bakır içeren spiral 10 yıl, hormon içeren spiral ise 5 yıl koruyuculuk süresine sahiptir.

Spiral adet kanamasından hemen sonra ya da hamilelik olmayan diğer günlerde takılabilir. Rahim içi araçların aktif vajinal kanama, akıntı ve enfeksiyon durumlarında takılması önerilmez.

Spiral taktıran bir bayanın yılda bir doktor muayenesi olması gerekir.

Rahim içi araç kullanan bir bayanda adet kanamalarında düzensizlik, ara kanamalar, fazla kanama olması ve kasıklarda ağrı gibi sonunlar ortaya çıkabilir. Hormon içeren spirallerin bakır içeren rahim içi araçlara oranla en önemli avantajı kanama sorunlarına yol açmamasıdır. Kanama sorunu olanlarda hormonlu spiral kullanımı sonrası problem ortadan kalkabilir.

Spiral (Rahim İçi Araç) nedir?

Spiral gövdesi plastik üzeri bakır kaplama olan T şeklinde doğum kontrol aletleridir. Spiral takılmadan önce üst kolları katlanır ve tek bir çubuk şeklini alır. Rahim ağzından girmesi için bu şekilde olmalıdır. Rahim ağzına ilerletildikten sonra etrafındaki plastik kılıf geri çekilerek spiral rahim içinde açılıp T şeklini alır. Rahim içinde bu şekilde kalır. T konfigürasyonu spiralin rahim içinde en iyi yerleşme, etkinlik ve koruma sağlar. Bu yerleşim şekli spiralin düşmesini de engeller.

Spiralin herkes için olmasa da etkili ve güvenli bir doğum kontrol yöntemi olduğu düşünülür. En önemli avantajlarından biri de uzun ömürlü olmalarıdır.

Rahim içi araçların farklı çeşitleri bulunmaktadır. Hormon içeren rahim içi araçlar az miktarda bakır ihtiva edebilir. Hormon içeren spiraller yoğun adet kanamaları olan bayanlarda kanamaları azaltabilir. Bu bayanlarda iyi bir seçenektir. Bakır içeren spiraller hormon içerenlere oranla daha uzun yıllar kullanılabilir. Hücresel mekanizmalar üzerinden etki gösterir.

Spiral (Rahim İçi Araç) ne kadar etkilidir?

Rahim içi araçlar doğru kullanıldığı takdirde gebe kalma şansı %1’den azdır. Bakır içeren rahim içi araçlar 10 yıl, hormonlu rahim içi araçlar ise 5 yıla kadar koruma sağlar.

Spiralin faydaları nelerdir?

• Uzun süre dayanırlar.
• Genellikle sorunsuzdurlar. Bir kez takıldıktan sonra uzun yıllar doğum kontrol sorusunu düşünmezsiniz.
• Sürekli bir maliyet oluşturmazlar.
• Emziren annelerin kullanması güvenlidir.

Spirali kimler kullanabilir?

Sağlıklı bayanların çoğu spiral kullanabilir. Rahim içi araçlar özellikle bir eşi olan ve cinsel geçişli hastalık riski düşük olan kadınlar için oldukça uygundur. Spiral kullanımı cinsel geçişli hastalıklara karşı koruma sağlamaz.

Spirali kimler kullanmamalı?

Spiral bazı durumlarda kullanılmaz. Bu durumlar;

• Cinsel yolla bulaşan hastalık durumunda ya da yakın zamanda geçirilmiş pelvik enfeksiyon varlığında.
• Mevcut bir gebelik durumu varsa.
• Rahim ağzı ya da rahim kanseri varsa.
• Açılanamayan vajinal kanamaların olduğu durumlarda.
• Bakır alerjisi ya ad Wilson hastalığı varsa bakırlı spiral kullanımı önerilmez.
• Karaciğer hastalığı ve meme kanseri varlığında hormonlu spiral kullanımı güvenli değildir, önerilmez.
• Hormonlu spirallerin meme kanseri için yüksek risk bulunduran hastalarda kullanımı önerilmez.
• Rahim içine uzanan miyom olası.
• Rahimde perde olması.

Rahmin boyut ve şekli kişiler arasında farklılık gösterebilir. Ayrıca çeşitli rahim anomalileri de bulunmaktadır. Bu durumda bazı bayanlarda spiral takılması güç olabilir. Spiral takmadan önce rahmin boyut, şekil ve yapısının değerlendirilmesi uygun olacaktır.

Spiral nasıl takılır?

Spiral takılması zor bir işlem değildir. Spiral takılması 1-2 dakika süren bir işlemdir. Rahim içi araç uygulaması enfeksiyon gelişmemesi için steril şartlarda temiz koşullarda yapılmalıdır. Spiral takılması aşamaları aşağıdaki gibidir;

• Spiral takılacak bayan muayene masasına alınır.
• Vajinaya spekulum adı verilen bir muayene aleti yerleştirilir.
• Vajina içi ve rahim ağzı antiseptik bir solüsyon ile temizlenir.
• Rahim ağzı tenekulum adı verilen bir alet ile sabitlenir.
• Spiral hazırlanıp rahim ağzından içeri doğru ilerletilir.
• Spiral iplerinin fazla olan kısmı rahim ağzından 2-3 cm sarkacak şekilde kesilir. İleride spiral bu iplerden çekilerek çıkartılır.

Spiral takılması ağrılı bir işlem değildir. Kişi günlük yaşamına hemen dönebilir. Ağrı eşiği düşük olan bayanlarda işlemden önce doktorunuzun önerdiği ağrı kesici ilaç kullanılması işlemin daha konforlu yapılmasını sağlayabilir. İşlem sonrası çok az miktarda kasık ağrısı olabilir.

Spiral (Rahim İçi Araç) Takma Fiyatları

Spiral fiyatları ve spiral takma fiyatları tercih etmiş olduğunuz kliniğe, doktora ve spiralin çeşidine göre değişir. Size en uygun olan spiral doktorunuz tarafından yapılan muayene ve değerlendirme sonucu belirlenecektir. Bu yüzden spiral takma fiyat bilgisi ve muayene için kliniğimizi arayabilirsiniz.

Spiral etkisini ne zaman gösterir?

Hormonal ve bakır içeren rahim içi araçlar etkisini hemen gösterir. Hormonlu spirallerin aynı zamanda adet kanamalarını azaltma etkisi de bulur. Ancak bu etkisini göstermesi 6 aya kadar uzayabilir.

Spiral gebeliği nasıl önler?

• Bakır içeren spiraller spermin hareket ve dölleme etkinliğini bozar.
• Embriyonun rahme tutunmasını engeller.
• Rahim içi kavitede gebeliği önleyici bazı hücrelerin birikmesini sağlar.
• Hormonlu spirallerin her zaman olmasa da yumurtlamayı öneyici etkisi de bulunmaktadır.
• Hormonlu spiraller rahim ağzı salgısını katılaştırarak spermlerin rahme geçişini engeller.

Spiral kullanımında merak edilen noktalar nelerdir?

• Meme kanseri ve riski bulunan durumlarda hormonlu spiraller tercih edilmemektedir.
• Meme kisti ve iyi huylu lezyonları olan bayanlarda spiral uygulanabilir.
• Rahimde miyom olması durumunda eğer rahim içi kavite ile ilişkisi yoksa spiral takılabilir.
• Rahim anomalisi durumunda spiral takılmaz.
• Ağrılı adet gören kişilerde spiral uygulanabilir. Hormonlu spirallerin bu durumu azaltma etkisi de bulunur.
• Pelvik enfeksiyon, akut rahim ağzı enfeksiyonları ve vajinal enfeksiyon varlığında spiral uygulanmaz.
• Son 3 ay içinde rahim içi zar enfeksiyonu ya da düşük sonrası kanda enfeksiyon tablosu saptananlarda spiral uygulanmaz.
• Cinsel yolla bulaşan hastalığı olanlarda spiral tercih edilmez. Bunun yerine prezervatif ile korunma tercih edilir.
• Hipertansiyon, diyabet, tiroid hastalığı, kansızlık ve kalp damar hastalığı olanlarda spiral uygulanabilir.
• Karaciğer hastalığı olanlara hormonlu spiral yerine bakır içeren spiral tercih edilir.

Doğum sonrası spiral ne zaman takılır?

Spiral doğum sonrası hemen uygulanabilir. Ancak doğum sonrası ilk 48 saat ya da 1 ay geçtikten sonra takılması önerilir. Aradaki süre zarfında takılması durumunda rahim delinme riski yüksek olduğundan uygulanmaması önerilir.

Düşük ve kürtaj sonrası spiral ne zaman takılır?

Düşük ya da kürtaj sonrası spiral hemen takılabilir. Herhangi bir süre sınırı bulunmaz.

Spiral dış gebelik yapar mı?

Spiralin kendisi dış gebeliğe neden olmaz. Ancak spiral varken de nadiren de olsa dış gebelik olasılığı bulunmaktadır. Spiral varken hamile kalan bayanlarda bunun normal gebelikten ziyade dış gebelik olma olasılığı daha fazladır. Spiral kullanımı gebelik ihtimalini azaltır. Bu nedenle spiral kullanan bayanlarda dış gebelik oranları da azalmıştır.

Spiral varken gebe kalınır mı?

Spiral varken nadiren de olsa gebe kalmak mümkündür. Doğum kontrol yöntemlerinin hiçbiri tam koruma sağlamaz. Spiral takılması sonrası yaşanan gebeliklerin çoğu rahim içi aracın fark edilmeden düşmesi sonucu gerçekleşir. Ancak rahim içi araç varken de gebe kalma olasılığı mevcuttur. Spiral varken gebe kalındı ise;

• Gebeliğin devamı isteniyorsa rahim içi araç ciddi enfeksiyon ve septik şok riski nedeni ile çıkarılır.
• Spiralin çıkarılması sonrası üçte bir oranında düşük ihtimali vardır.
• Eğer spiral varken gebe kalındı ve gebeliğin devamı istenmiyor ise kürtaj ile gebelik sonlandırılır.
• Spiral varken gebe kalındı ve hiçbir müdahale yapılmadı ise %50 oranında kendiliğinden düşük olma ihtimali vardır.
• Spiral varken gebeliğin devamı halinde erken doğum riski yaklaşık 4 kat artar.
• İleri gebelik haftalarında spiralin çıkarılma ihtimali yoktur.
• Spiralin bebek üzerinde anomali oluşturma durumu bulunmaz.

Spiral Çıkarma

Spiral çıkarma 1-2 dakika süren ağrısız bir işlemdir. İşlem şu şekilde yapılır;

• Spiral çıkarma öncesinde rahim içi araç ultrason ile kontrol edilir.
• Kişi jinekolojik masaya alınır.
• Spekulum denen muayene aleti vajinaya yerleştirilir.
• Rahim ağzından sarkan spiral ipleri görülür.
• Bu ipler özel bir alet ile tutularak çekilir.
• Spekulum çıkartılarak işlem sonlandırılır.

İpi olmayan spiral nasıl çıkartılır?

Spiral ipi eğer rahim içine kaçmış ya da kopmuş ise jinekolojik muayenede görülemez. Bu durumda rahim içine özel aletler ilerletilerek spiralin kendisi tutulup çekilir. Bu durumda işlem biraz uzar. İşlem sırasında kişi ağrı hissedebilir. Bu yöntemle spiral çıkartılamaz ise histeroskopi denen yöntem ile rahim içini görerek spiral çıkartılır.

Spiral karın içine kaçar mı?

Çok nadiren spiral karın içine kayabilir. Bu durumda röntgende spiralin rahim dışında olduğu görülür. Spiral bu şekilde sadece ameliyat ile çıkartılabilir.

Spiral kayması nedir?

Spiral kayması rahim içi aracın rahim ağzına doğru yer değiştirmesidir. Spiral bazen rahim içinden çıkarak vajinaya düşer ve buradan da dışarı atılır. Spiralin rahim ağzına kayması ya da vajinaya düşmesi durumunda çıkartılarak değiştirilmesi gerekir. Kayan bir spiralin gebelikten koruma etkinliği zayıflar.

Rahim ağzı ya da vajinaya doğru kayan spiraller ilişki sırasında ağrı ve rahatsızlığa neden olabilir. Spiral kaymasına bağlı adet arası lekelenme tarzında kanamalar görülebilir.

Spiral kayması fazla doğum yapmış bayanlarda rahim ağzındaki genişleme nedeni ile olur. Diğer bir neden de spiralin takılması sonrası rahim içine tam oturmaması nedeni iledir. Spiral takıldıktan bir ay sonra ve sonrasında da yılda bir spiralin rahim içindeki durumu ultrason ile kontrol edilir.

Spiral kayması belirti vermeyebilir. Ultrason kontrolleri sırasında spiralin rahim ağzına kaydığı görülebilir. Vajinal muayene sırasında da rahim ağzından sarkan ya da vajinaya düşen spiral görülebilir.