Bebek Eşinin Ayrılması

Bebek Eşinin Ayrılması (Ablasyo Plasenta, Plasenta Dekolmanı)

Bebek eşi olarak bilinen plasenta, gebelik boyunca bebeğin beslenmesi, oksijenlenmesi ve atık maddelerin uzaklaştırılmasını sağlayan hayati bir organdır. Normalde plasenta doğum anına kadar rahme sıkıca tutunur ve bebeğin sağlığını korur.

Ancak bazı durumlarda, plasenta doğumdan önce rahim duvarından kısmen ya da tamamen ayrılabilir. Bu duruma plasenta dekolmanı (ablasyo plasenta) denir.

Plasenta dekolmanı, gebelikte görülen en ciddi acil durumlardan biridir. Hem anne hem de bebek için hayati tehlike yaratabilir ve acil tıbbi müdahale gerektirir.

Bebeğin Eşinden Ayrılması Neden Olur?

Tüm gebeliklerin yaklaşık %0,5–1’inde görülür. Genellikle gebeliğin 20. haftasından sonra ortaya çıkar, en sık üçüncü trimesterde görülür.

Kesin nedeni her zaman bilinmez. Ancak bazı risk faktörleri ayrılma ihtimalini artırır:

Anneye Ait Riskler:

• Hipertansiyon (yüksek tansiyon): En önemli risk faktörüdür.
• Preeklampsi / eklampsi: Gebelik zehirlenmesi
• Sigara ve madde kullanımı (kokain): Damarlarda daralma yapar.
• Travma: Düşme, trafik kazası, karın bölgesine darbe
• Rahim anomalileri veya daha önce geçirilmiş uterin cerrahi
• Çoğul gebelikler
• İleri anne yaşı

Daha Önceki Gebeliklerden Kaynaklı Riskler

• Daha önce plasenta dekolmanı geçirmiş olmak.
• Önceki gebeliklerde komplikasyon öyküsü.

Ablasyo Plasenta Belirtileri Nelerdir?

Plasenta dekolmanının belirtileri genellikle ani başlar ve şiddetlidir:

• Vajinal kanama: En sık belirtidir. Ancak bazen kan rahim içinde kalabilir. Dışarıya az gelebilir.
• Şiddetli karın ve rahim ağrısı.
• Rahimde kasılma ve sertlik (tahta karın).
• Bebeğin hareketlerinde azalma.
• Annenin şok belirtileri: Bayılma, tansiyon düşüklüğü, nabız hızlanması.

En küçük belirti bile acil olarak değerlendirilmelidir.

Plasenta Dekolmanı Tanısı

Tanı çoğunlukla klinik bulgulara dayanır.

• Fizik muayene: Rahimde sertlik, hassasiyet.
• Ultrason: Her zaman kesin göstermeyebilir ama plasentanın ayrıldığı yer görülebilir.
• Bebeğin kalp atımları (NST): Stres altında veya yavaş olabilir.
• Kan testleri: Annenin kan kaybı ve pıhtılaşma bozuklukları kontrol edilir.

Plasenta Dekolmanı Çeşitleri Nelerdir?

Kısmi Ayrılma: Plasentanın bir kısmı ayrılır, kanama genellikle azdır. Erken fark edilirse gebelik devam ettirilebilir.

Tam Ayrılma: Plasenta tamamen ayrılır. Hem anne hem bebek için ciddi risk vardır, acil doğum gerekir.

Ablasyo Plasenta Tedavisi

Tedavi anne ve bebeğin durumuna, ayrılmanın derecesine göre değişir.

1. Hafif Olgular (kısmi ayrılma, anne ve bebek stabildir)

• Anne hastaneye yatırılır, yakın takip yapılır.
• Kan basıncı ve kan değerleri izlenir.
• Bebek kalp atışları sürekli takip edilir.
• Gerekirse erken doğum planlanır.

2. Ağır Olgular (tam ayrılma veya anne–bebek riski)

• Acil doğum gerekir.
• Genellikle sezaryen yapılır.
• Anneye kan transfüzyonu ve sıvı desteği uygulanır.
• Anne hayatı tehdit altındaysa rahmin alınması (histerektomi) gerekebilir.

Bebek Eşinin Ayrılması Komplikasyonları

Anne İçin:

• Şiddetli kanama → şok
• Yaygın damar içi pıhtılaşma (DIC)
• Rahmin alınması gerekebilir
• Hayati tehlike

Bebek İçin:

• Oksijensiz kalma → beyin hasarı
• Düşük doğum ağırlığı
• Erken doğum
• Ölüm riski

Ablasyo Plasenta Önlenebilir Mi?

Plasenta dekolmanını tamamen önlemek mümkün olmasa da, risk azaltılabilir:

• Gebelik boyunca düzenli doktor kontrolleri yapılmalıdır.
• Tansiyonun düzenli ölçülmesi ve kontrol altında tutulması gerekir.
• Sigara ve alkol bırakılmalı, uyuşturucu kesinlikle kullanılmamalı.
• Travmalardan korunmak (emniyet kemeri kullanımı, dikkatli yaşam).
• Önceki gebelik öyküsü olan kadınlarda daha yakın takip.

Bebek Eşinin Ayrılması Durumu Hakkında Merak Edilenler

1. Plasenta dekolmanı tekrarlar mı?

Evet. Daha önce bu durumu yaşamış olan kadınlarda sonraki gebelikte risk artar.

2. Kanama olmadan da plasenta ayrılması olur mu?

Evet. Kan bazen rahim içinde kalabilir → dışarıya yansımayabilir.

3. Hafif ayrılma varsa gebelik devam edebilir mi?

Evet, yakın takip ile gebelik bir süre devam ettirilebilir.

4. Normal doğum mümkün mü?

Anne ve bebek stabildir, ayrılma hafifse normal doğum olabilir. Ancak çoğunlukla sezaryen tercih edilir.

5. Belirtiler başladığında ne yapılmalı?

Hiç vakit kaybetmeden acil servise başvurulmalıdır.

Bebek eşinin erken ayrılması (plasenta dekolmanı), gebelikte nadir görülen ancak anne ve bebek için hayati risk taşıyan bir durumdur.

En sık belirtisi vajinal kanama ve şiddetli karın ağrısıdır.

Erken tanı ve hızlı müdahale hem anne hem bebek için yaşam kurtarıcıdır.

Risk faktörleri olan gebeler düzenli kontrol altında olmalı ve belirtiler konusunda bilinçlendirilmelidir.